Zakładanie firmy w Niemczech

Niemcy to jeden z najdynamiczniej rozwijających się krajów na świecie. W Unii Europejskiej kraj ten odgrywa pierwsze skrzypce zarówno w zakresie gospodarczym, jak i politycznym. Nic więc dziwnego, że wiele osób i z Unii Europejskiej i spoza niej zdecyduje się na emigrację zarobkową do kraju landów. Jednak emigracja zarobkowa to nie jedyna, z jaką można spotkać się w Niemczech. Wiele osób wybiera również Niemcy jako kraj swojej emigracji kapitałowej. A ta oznacza nic innego  jak założenie własnej działalności gospodarczej i pracę na własną rękę. Ta forma emigracji szczególną dużą popularnością cieszy się wśród obywateli państw Unii Europejskiej. Są oni objęci swobodnym przepływem kapitału, osób, towarów i usług, a więc nic nie stoi na przeszkodzie, aby mogli w Niemczech założyć firmę. Jak jednak to robić? Od czego zacząć i gdzie się udać? Zobacz jak krok po kroku zarejestrować działalność gospodarczą w Niemczech. 

Działalność gospodarcza na terenie Unii Europejskiej

W większości krajów zrzeszonych w Unii Europejskiej zarejestrowanie działalności gospodarczej automatycznie nadaje prawo pobytu na jego terytorium. Prawo to warunkowe  jest jednak zgłoszeniem się do odpowiedniego urzędu i przedstawieniem dowodu zarejestrowania firmy. Wtedy otrzymuje się zaświadczenie o pobycie oraz możliwość nieograniczonego przemieszczania się i przebywania na terenie krajów Unii Europejskiej. Nie inaczej jest w przypadku Niemiec, tutaj odpowiednimi urzędami są Buergeramt – Urząd Meldunkowy oraz Gewerbeamt – Urząd ds. gospodarki, w którym rejestruje się firmę.

Zasady prowadzenia działalności gospodarczej na terenie Niemiec

Zasady prowadzenia firmy w Niemczech są zbliżone, co nie oznacza, że takie same jak w Polsce. I w tym i w tym kraju, aby móc prowadzić własna firmę niezależnie czym ona będzie się zajmować, należy ją zarejestrować we właściwym urzędzie uzyskać numer identyfikacji podatkowej, założyć konto bankowe, prowadzić księgowość w oparciu o wybraną formę działalności oraz płacić podatki. Trzeba jednak wiedzieć, że niemieckie przepisy, choć nieznacznie różnią się od tych polski. Przed założeniem działalności  dobrze jest więc się z nimi zapoznać lub poszukać zewnętrznej firmy (np. doradcy podatkowego lub biura rachunkowego), która pomoże w prowadzeniu przedsiębiorstw i będzie czuwać, aby wszystko odbywało się z poszanowaniem przepisów.

Jak założyć firmę w Niemczech – instrukcja krok po kroku

Bez względu na to, jaką firmę chce się założyć w Niemczech, pierwszy krokiem jest jej rejestracja we właściwym dla jej siedziby Urzędzie ds. Gospodarki, ewentualnie w Urzędzie Porządkowy Gminy lub dzielnicy. Urzędy te zazwyczaj umiejscowione są w ratuszu lub urzędzie miasta. Rejestracji dokonuje się na specjalnym formularzu o nazwie Gewerbeanzeige – Verordnung. Dalsza ścieżka postępowania zależy od tego, jaką formę prawną działalności się wybrało oraz jaki będzie zakres realizowanych przez nią usług:

• w przypadku spółek osobowych i kapitałowych konieczna jest dodatkowo rejestracja w rejestrze handlowym w Sądzie Rejonowym,
• w przypadku, gdy firma świadczy usługi związane z zawodem wpisanym do niemieckiej ustawie o rzemiośle, należy zarejestrować się we właściwej izbie rzemieślniczej,
• w przypadku, gdy świadczyć będzie się usługi handlowe/przemysłowe obowiązkowa jest rejestracja we właściwej izbie przemysłowo-handlowej.

W przypadku dwóch pierwszych podpunktów rejestracja zazwyczaj przebiega automatyczne, urząd do spraw gospodarczych sam informuje izby o założeniu firmy i przedsiębiorca nie musi się do nich udawać. Należy pamiętać, że niemieckie firmy zobligowane są do przynależenia do jednej z tych izb i opłacania comiesięcznych składek członkowskich. Z ich opłacania można być zwolnionym, jeśli nie osiągnie się ustalonego progu obrotów w ciągu roku. Urząd do spraw gospodarczych o powstaniu nowej firmy informuje również urząd skarbowy oraz zawodowe towarzystwo ubezpieczeniowe.

Rejestracja i po wszystkim?

W Niemczech sama rejestracja firmy w urzędzie nie upoważnia do rozpoczęcia działalności, aby to było możliwe, wymagane jest uzyskania zezwolenia, czyli Karty Rzemieślniczej lub wpisu do Rejestru Rzemiosła. Do uzyskania takiego wpisu konieczne jest przedstawienie odpowiednim urzędom dokumentów poświadczających uzyskanie dyplomu mistrzowskiego lub kwalifikacji. Polacy chcący otworzyć np. firmę budowlaną w Niemczech muszą wykazać się więc ukończonymi studiami w tym zakresie lub przedstawić dowody na posiadanie 6-letniego doświadczenia w zawodzie.

Osobną kwestią są też koncesje i pozwolenia na prowadzenie działalności gospodarczej w Niemczech. Te należy uzyskać jeszcze przed samym procesem rejestracji w urzędzie ds. gospodarczych. W instytucji tej można będzie skonsultować z prawnikiem, notariuszem lub doradcą podatkowym, który określi czy pozwolenia i koncesja potrzebne oraz doradzi w zakresie nazwy firmy oraz formy opodatkowania.

Należy też pamiętać, że firma może rozpocząć działalność, jeśli zachodzi przeświadczenie, że uzyskiwane z niej dochody pozwolą na utrzymanie się przedsiębiorcy oraz opłacanie obowiązkowych ubezpieczeń.

Formy prawne działalności gospodarczej w Niemczech

W Niemczech można zarejestrować różne formy prawne działalności gospodarczej. Nie różnią się one wiele od tych polskich, jednak trzeba zaznaczyć, że pewne różnice są. Podstawowe formy prawne to:

• działalność na własny rachunek, jednoosobowa działalność gospodarcza,
• oddział zagranicznej firmy działający na trenie Niemiec,
• przedstawicielstwo zagranicznej firmy działające na terenie Niemiec,
• spółka cywilna,
• spółka z ograniczoną odpowiedzialnością,
• spółka jawna,
• spółka komandytowa.

Jak założyć spółkę z o.o. w Niemczech?

Spółka z o.o. w Niemczech określana jest nazwą GmbH. Może ją założyć nawet jedna osoba, jednak wymaga poświadczania notarialnego. Nazwa spółki może być dowolna, o ile nie narusza ona praw osób trzecich i odróżnia się od tych już istniejących. Zatwierdzenie nazwy spółki należy uzyskać w izbie przemysłowej – handlowej. Do założenia spółki z o.o. w Niemczech potrzebny jest kapitał zakładowy w wysokości nie niższej niż 25 000 euro. GmbH gwarantuje wyłączenie odpowiedzialności osobistej (majątkiem własnym) w zakresie odpowiedzialności cywilnej. Należy pamiętać, że spółka musi być wpisana do rejestru handlowego i podlega ogłoszeniu przez sąd w formie publikacji w czasopiśmie Bundesanzeiger wydawanym przez Federalne Ministerstwo Sprawiedliwości.

W Niemczech możliwe jest założenie spółki z o.o. w tzw. procedurze uproszczonej. W jej ramach obowiązek wniesienia kapitału zakładowego jest zmniejszony do 1 euro. Ograniczeniem tej formy działalności gospodarczej jest jednak fakt, że liczba wspólników nie może liczyć więcej niż 3 osoby, a zarząd takiej spółki może być tylko jednoosobowy.

Jednoosobowa działalność gospodarcza w Niemczech

Założenie spółki w Niemczech wiąże się z kosztami, dlatego w przypadku, gdy dopiero się zaczyna swoją przygodę z biznesem, lepiej jest założyć jednoosobową działalność gospodarczą. Samodzielna działalności podlega kodeksowi cywilnemu, a jej prowadzenie jest o wiele prostsze i mniej kosztowne. Trzeba też pamiętać, że Einzelunternehmen również podlega rejestracji w urzędzie ds. gospodarczych oraz w rejestrze handlowym. Decydując się na tę formę działalności gospodarczej, przedsiębiorca jest też zobowiązany do posiadania koncesji (jeśli taka jest potrzebna) oraz poświadczenia kwalifikacji z odpowiedniej izby. Zasady te dotyczą także osób, które wykonują wolne zawody.

Polskie firmy w Niemczech, na jakich zasadach mogą działać?

Polskie firmy, które chcą działać na terenie Niemiec, mają 3 możliwości. Pierwsza to założenie osobnego przedsiębiorstw w Niemczech w oparciu o wyżej wymienione formy prawne, druga to powołanie do życia oddziału zagranicznego firmy, a trzecia utworzenie przedstawicielstwa.

Najmniej atrakcyjną formą jest powołanie do życia przedstawicielstwa. Ta forma prawna działalności ma na celu testowanie rynku i zaznaczanie obecności polskiego przedsiębiorstwa  na nim. Przedstawicielstwo nie jest wpisywane do rejestru handlowego, a jedynie rejestrowane w urzędzie ds. gospodarki. Musi występować pod polską nazwą firmy. Jego zaletą jest jednak tani koszt założenia, prosta rejestracja oraz minimalne obowiązki wobec niemieckiej administracji. Bardziej skomplikowaną formą pozwalającą na dokonywanie transakcji jest oddział firmy w Niemczech. Polega on zarówno rejestracji, jak i wpisów do rejestru handlowego musi też posiadać kierownika, który jest zameldowany na terenie tego państwa.

Podatki od prowadzenia firmy w Niemczech

Osoby, które decydują się na założenie firmy w Niemczech, nie powinny obawiać się, że będą musiały płacić podwójne podatki. Tę kwestię reguluje umowa w sprawie unikania podwójnego opodatkowania. Przedsiębiorcy, który regulują swoje zobowiązania względem podatku dochodowego w Niemczech, nie muszą rozliczać się z dochodów uzyskanych za granicą z polskim urzędem skarbowym.

Niemcy od lat wspierają zagraniczne inwestycje w swoim kraju. Takie wsparcie należy do kompetencji krajów związkowych, w których funkcjonują regionalne agencje ds. wspierania inwestycji. Agencje to obsługują zarówno krajowych, jak i zagranicznych przestępców. Ich celem jest nie tylko zachęcanie do inwestowania w danym landzie, ale także służenie realną pomocą właścicielom działalności gospodarczych. Udając się więc do takiej agencji, można skorzystać z jednego z wielu programów wsparcia. Programy pomocowe dla przedsiębiorców w Niemczech prowadzone się tez przez każdą gminę i dotyczą m.in. wsparcia w zakresie badawczo – rozwojowym. Tak szerokie możliwości, sprzyjająca sytuacja gospodarcza oraz przejrzysty i korzystny system podatkowy sprawia, że Niemcy to kraj, który idealnie sprawdzi się jako miejsce emigracji kapitałowej. Stąd też przed otworzeniem własnej firmy warto przemyśleć, gdzie chce się ją prowadzić, szczególnie że Polacy jako obywatele Unii Europejskiej nie mają większych problemów z otworzeniem działalności gospodarczej w każdym z krajów wspólnot. Aby to zrobić, wystarczy tylko chęć, pomysł i odwaga do działania.