Co to jest gewerba
Gewerbe to jednoosobowa działalność gospodarcza. Osoba, która zdecyduje się ją założyć, podejmują wyzwanie pracy na własny rachunek. Jednak do założenia gewerbe popycha nie zawsze przedsiębiorczość, niekiedy to sami niemieccy pracodawcy proponują pracownikom założenie własnego gewerbe. Takie działanie było szczególnie popularne przez 1 maja 2011 roku, kiedy wykonywanie pracy najemnej na terenie Niemiec przez Polaków było warunkowanie uzyskaniem pozwolenia na pracę. O ile zatrudnienie pracownika było tym warunkowane, o tym własna działalność gospodarcza można było prowadzić bez zezwoleń i pozwoleń. Założenie gewerbe umożliwiało więc obejście przepisów. A jak jest dzisiaj? Czy Polakom nadal opłaca się pracować na gewerbe?
Gewerbe – jakie daje możliwości?
Nawet po zniesieniu obowiązkowych pozwoleń na pracę gewerbe nadal cieszy się dużą popularnością. Pracownicy, którzy posiadają własną działalność gospodarczą, są doceniani i poszukiwani przez niemieckich przedsiębiorców. Wynika to z faktu, że współpracując z nimi, nie są oni zobligowani do płacenia tzw. płacy minimalnej, która obowiązuje w wielu branżach. Płaca minimalna w Niemczech dotyczy tylko osób, których stosunek pracy wynika z umowy o pracę. Jeśli więc zatrudnia się kogoś z gewerbe, nie ma obowiązku przestrzegania jej stawek. Takie rozwiązanie jest szczególnie popularne w prężnie rozwijające się w Niemczech branży budowlanej.
Kolejną zaletą, za którą gewerbe lubią przedsiębiorcy, jest fakt, że współpracując z drugim przedsiębiorcą, są oni zwolnieni z odprowadzania składek ubezpieczeniowych. Takie w zakresie ubezpieczeń zdrowotnych i społecznych muszą odprowadzać od każdego zatrudnionego na umowę o pracę pracownika. Udział niemieckiego pracodawcy w składkach na ubezpieczenia to 20% wynagrodzenia brutto, dodatkowo jest on zobligowany do pokrycia ubezpieczenie od wypadku przy pracy w całości.
Reasumując, gewerbe daje wiele możliwości. Prowadząc ją „pracownik”, a właściwie właściciel jednoosobowej firmy jest o wiele atrakcyjniejszy na niemieckim rynku pracy. Z gewerbe korzysta także sam pracowników – może on współpracować z wieloma firmami, prowadzić transakcje wewnątrzunijne z podmiotami gospodarczymi działającymi na terenie Unii Europejskiej, a także płacić mniejsze składki, jeśli zdecyduje, że nie chce opłacać ubezpieczenia emerytalnego.
Gewerbe a świadczenie usług dla pracodawcy
Wiele osób gewerbe postrzega jako samozatrudnienie w rozumieniu polskich przepisów. Jest to duży błąd, ponieważ w Niemczech podchodzi się do tego zupełnie inaczej. Właściciel gewerbe nie może świadczyć usług, tylko jednemu podmiotowi gospodarczemu, powinien mieć kilku kontrahentów. Ten warunek jest bardzo istotny i odróżnia niemieckie gewerbe od polskiej działalności gospodarczej (u nas nie ma takiego warunku, chociaż próba ominięcia konieczności zatrudniani pracownika na umowę o pracę też nie jest czynem legalnym) W przeciwnym razie może zostać posądzony przez urząd skarbowy o działalność pozorowaną, czyli Scheinselbständigkeit. O działalności pozorowanej mówimy również, gdy właściciel gewerbe:
- jest zobowiązany do świadczenia pracy w wyznaczony przez innych czasie, wymiarze oraz miejscu i nie ustala tych kwestii samodzielnie,
- nie stara się pozyskiwać nowych kontrahentów,
- nie posiada lokalu, w którym prowadzi swój biznes,
- nie posiada narzędzi do pracy, niezbędnego sprzętu czy odzieży roboczej i w tym zakresie korzysta tylko z tego, co udostępnia mu zleceniodawca,
- organizacyjnie podlega innemu przedsiębiorstwu, to zleceniodawca załatwia za niego wszelkie formalności wynikające z prowadzenia działalności gospodarczej,
- wcześniej był pracownikiem przedsiębiorstwa na rzecz, którego jego firma świadczy usługi, a firma ta jest jedynym kontrahentem gewerbe,
- w umowach o współpracę nie ma wpisanej odpowiedzialności z tytułu rękojmi,
- rozlicza się ze zleceniodawcą na postawie stawki godzinowe.
Konsekwencje z prowadzenia pozorowanej działalności gospodarcze na terenie Niemiec
Jeśli prowadzenie gewerbe nosi wyżej wymienione znamiona zarówno właściciel gewerbe, jak i przedsiębiorca, który z nim współpracuje. Muszą oni liczyć się z tym, że:
- otrzymają karę za nieodprowadzanie składek do kas emerytalno-rentowy i zostaną zobligowani do odprowadzenia zaległych składek,
- „pracodawca” zostanie ukarany za niepłacenie wynagrodzenia minimalnego,
- zostaną nałożone kary za nieodprowadzenie podatku od wynagrodzenia i obydwie strony zostaną zobligowane do jego odprowadzenia.
Ustalenie przez niemiecki urząd skarbowy, że właściciel gewerbe i zleceniodawca na rzecz, którego świadczy on usługi, starają się ominąć prawo i dążą do tego, żeby nie podpisywać umowy o pracę, może mieć przykre konsekwencje dla obu stron. Należy wspomnieć, że urzędy skarbowe w Niemczech działają dość sprawnie i wcześniej czy później wykryto próbę oszustwa. W związku z tym Polaków pracujących w Niemczech i chcących przejść na własną działalność ostrzegamy przed ich próbami. Otworzenie własnej firmy w Niemczech powinno być decyzją przemyślaną i wynikającą z faktycznych chęci sprawdzenia się w prowadzeniu biznesu na rynku niemieckim.